
Haaretz gazetesinin haberine göre, BM İşkenceye Karşı Komite'ye (CAT) sunulan raporda, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarını başlattığı 7 Ekim 2023'ten bu yana BM İşkenceye Karşı Sözleşme ihlallerini artırdığı belirtiliyor.
Rapor, işgal altındaki bölgelerdeki Filistinlileri ve İsrail vatandaşı Filistinlileri hedef alan İsrail'in, gözaltından hapsedilmesine kadar tüm süreçlerde işkenceye başvurduğunu ortaya koyuyor. “Üst düzey yetkililer bu ihlalleri onaylarken idari ve yargı mekanizmaları müdahale edemiyor.” ifadelerine yer verildi.
İsrail'in uyguladığı sistematik işkence sonucunda Gazze'ye düzenlenen saldırılar sonrasında kaydedilen ölüm sayısının 94 olduğu, onlarca Filistinlinin kalıcı olarak sakat kaldığı bildirildi.
İsrail, gözaltına aldığı Filistinlilere her aşamada işkence yapıyor
Filistinlilerin askeri cezaevlerinde son derece zor şartlarda tutulduğuna vurgu yapan raporda, “Tutuklular uzun süre açık hava kompartımanlarında tutuldu, olumsuz hava şartlarına maruz bırakıldı, 24 saat kelepçelendi ve gözleri bağlandı. Günün büyük bölümünde diz çökmeye ve yere yatmaya zorlandılar.” ifadelerine yer verildi.
Rapora göre, tıbbi ihtiyaçları karşılanmadan, hijyenik olmayan koşullarda tutulan ve sürekli kötü muameleye maruz kalan Filistinliler, hijyen ihtiyaçlarını karşılamak için bebek bezi kullanmak zorunda kalıyor.
Raporda Filistinlilerin açlıktan öldüğü ve onlara “günde yalnızca bin kalori kadar yiyecek sağlandığı” belirtildi.
Raporda, İsrail askeri hapishanelerinde tutulan Filistinlilerin hikayelerinin “her aşamada ciddi istismara” işaret ettiği belirtilirken, Filistinlilerin köpeklerin saldırısına uğradığı, üzerlerine kaynar su döküldüğü, zincirlendiği, uzun süre yüksek sesli müziğe maruz bırakıldığı ve bazı nesnelerle “tecavüz edildiği” belirtiliyor.
İsrail askerleri ve cezaevi görevlilerinin işkencesi sırasında gözaltına alınan Filistinlilere “idrar yapma, aç bırakma gibi sistematik istismar politikaları” uygulandığı iddia edildi.
Raporda, son 20 yılda sorgulamalar sırasında işkence gördüğünü belirten Filistinlilerin sayısının 66 olduğu, ancak Gazze Şeridi'ndeki saldırılarla birlikte bu sayının son iki yılda 238'e çıktığı belirtiliyor.
İsrail, uluslararası hukuka aykırı olarak Filistinlileri süresiz olarak gözaltında tutuyor
İsrail'in, Filistinlilerin gözaltına alınmasını uluslararası hukuka aykırı yerel yasal çerçevelere dayandırarak meşrulaştırmaya çalıştığı vurgulandı.
Rapora göre İsrail, uluslararası hukukta bir karşılığı bulunmamakla birlikte, Filistinlileri yargılamadan uzun süre alıkoymak için “yasadışı savaşçılar” sınıflandırmasını kullanıyor.
İsrail, 7 Ekim 2023'te başlayan saldırılardan bu yana Gazze'de 4.000'den fazla Filistinliyi “yasadışı savaşçı” oldukları bahanesiyle tutukladı. İsrail, söz konusu Filistinlileri “savaş esirlerine” bile tanınan haklardan mahrum bırakıyor ve onları uzun süreler boyunca yargılamadan gözaltında tutuyor.
Öte yandan İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılar öncesinde suç işleyebilecekleri bahanesiyle 1.100 Filistinliyi “idari tutuklu” olarak cezaevlerinde tutuyor. İsrail tarafından “idari tutuklu” olarak gözaltına alınan Filistinlilerin sayısının Eylül 2025 itibarıyla 3.500 olduğu bildirildi.
Raporda ayrıca Gazze Şeridi'ndeki saldırılarla birlikte Filistinlilerin ortalama “idari gözaltı” süresinin iki katına çıktığı da yansıtılıyor.
Filistinlilerin askeri hapishanelerde son derece zor şartlarda tutulduklarına dikkat çeken raporda şöyle deniliyor: “Tutuklular, açık hava kompartımanlarında uzun süre tutularak olumsuz hava koşullarına maruz bırakılırken gün boyu kelepçelendi ve gözleri bağlandı. Filistinliler günün büyük bölümünde diz çökmeye zorlandı ve yerde yatmaya zorlandı.” İfadelerine yer verildi.
İsrailli insan hakları örgütleri Adalah, HaMoked, İsrailli İnsan Hakları Doktorları, İsrail'de İşkenceye Karşı Kamu Komitesi ve Çocuk Gözaltına Karşı Ebeveynlerin ortaklaşa hazırladığı rapor, geçtiğimiz ay Birleşmiş Milletler'e sunuldu.
